روف گاردن
روف گاردن به طراحی و احداث فضای سبز بر روی پشت بام ساختمان ها اطلاق می‌شود. این راهکار نه تنها زیبایی بصری و محیطی را به ساختمان اضافه می‌کند، بلکه مزایای چشمگیری نیز برای ساکنین و محیط زیست به همراه دارد. از جمله این مزایا می‌توان به کاهش مصرف انرژی ساختمان، تصفیه هوا، مدیریت آب‌های سطحی، افزایش دوام ساختمان و ارتقا کیفیت زندگی ساکنین اشاره کرد. همچنین روف گاردن‌ها می‌توانند به عنوان فضاهای ارزشمند تفریحی، ورزشی و باغبانی برای ساکنین مورد استفاده قرار گیرند.
روف گاردن‌ها را می‌توان بر اساس معیارهای متفاوتی طبقه‌بندی کرد. از لحاظ عملکرد، روف گاردن‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: روف گاردن‌های تفریحی و تزئینی، و روف گاردن‌های تولیدی و کشاورزی. روف گاردن‌های تفریحی و تزئینی با هدف زیبایی‌بخشی به نمای ساختمان و ایجاد فضاهای سبز و دلپذیر برای استفاده ساکنان طراحی می‌شوند. این روف گاردن‌ها معمولاً با انتخاب گیاهان زینتی و چیدمان خلاقانه تجلی می‌یابند. در مقابل، روف گاردن‌های تولیدی با هدف کشت محصولات کشاورزی در فضاهای شهری ایجاد می‌شوند و معمولاً ترکیب گیاهان بر اساس میزان تولید و بهره‌وری محصول صورت می‌گیرد.
بام سبز در محله گیشا
بر اساس نوع سازه و سیستم‌های ساختاری، روف گاردن‌ها به سه دسته اصلی قابل تقسیم‌بندی هستند: روف گاردن‌های سبک، روف گاردن‌های متوسط و روف گاردن‌های سنگین. روف گاردن‌های سبک که با استفاده از سیستم‌های آب‌خوردار و خاک‌های سبک‌وزن ساخته می‌شوند، معمولاً بر روی ساختمان‌های مسکونی و اداری قابل اجرا هستند. روف گاردن‌های متوسط و سنگین نیز در صورت داشتن مصالح و سازه‌های مقاوم‌تر، امکان احداث بر روی ساختمان‌های با مقیاس بزرگ‌تر را فراهم می‌آورند.
انتخاب گیاهان مناسب برای روف گاردن
انتخاب گیاهان مناسب برای یک روف گاردن بسیار حائز اهمیت است. این گیاهان باید علاوه بر ویژگی‌های زیبایی‌شناختی، توانایی رشد و تحمل شرایط متفاوت یک محیط پشت بام را داشته باشند. در انتخاب گیاهان روف گاردن باید به عواملی مانند مقاومت به باد، تحمل نور مستقیم خورشید، نیاز آبی، عمق خاک و وزن نهایی گیاهان توجه ویژه‌ای داشت.
گیاهان مناسب روف گاردن معمولاً گونه‌های کم‌آب‌طلب و ارتفاع کم هستند که دارای سیستم ریشه‌ای مناسب برای استقرار در خاک محدود روی بام هستند. برخی از گونه‌های پرطرفدار و متداول برای روف گاردن‌ها شامل انواع گل‌ها، علف‌های دائمی، درختچه‌های کوچک و گون‌ها می‌باشند. همچنین استفاده از سبزی‌ها و میوه‌هایی مانند فلفل، گوجه‌فرنگی، کاهو و اسفناج نیز گزینه‌های مناسبی برای روف گاردن‌های تولیدی محسوب می‌شوند.
طراحی و چیدمان فضای روف گاردن
طراحی فضای روف گاردن مستلزم در نظر گرفتن چند مؤلفه کلیدی است. نخست باید ابعاد و محدودیت‌های فیزیکی پشت بام را بررسی کرد تا امکان بهره‌گیری حداکثری از فضای موجود فراهم شود. همچنین توجه به شرایط آب و هوایی منطقه، میزان نور خورشید، جهت وزش باد و دسترسی به منابع آب در طراحی بسیار مهم است.
در چیدمان فضای روف گاردن نیز باید ترکیب هارمونیک و جذاب از انواع گیاهان، مبلمان و سایر عناصر طراحی شکل گیرد. استقرار مناسب گل‌ها، درختچه‌ها و سایر گیاهان بر اساس ارتفاع، سایه‌اندازی و نیاز‌های آبی، ایجاد مسیرهای پیاده‌روی و استراحتگاه‌های مناسب، استفاده از آب‌نماها و المان‌های تزئینی همگی در ایجاد محیطی دلنشین و مطلوب برای ساکنان نقش دارند. همچنین بهره‌گیری از مصالح و تجهیزات کم‌وزن و متناسب با شرایط بام در طراحی مبلمان و سایر عناصر روف گاردن ضروری است.
یک طراحی موفق روف گاردن علاوه بر ایجاد فضایی زیبا و آرامش‌بخش برای ساکنان، باید به بهبود شرایط محیطی ساختمان و افزایش کارایی انرژی آن نیز کمک نماید. بنابراین جانمایی و چیدمان عناصر باید با توجه به تأثیرات بلندمدت آنها بر روی ساختمان انجام گیرد.
روف گاردن
آماده‌سازی بام
اولین گام در اجرای روف گاردن، آماده‌سازی بام است. این شامل بررسی ساختار و مقاومت پشت بام، ترمیم و بهسازی آن در صورت نیاز، اجرای عایق‌کاری حرارتی و رطوبتی مناسب و همچنین ایجاد شیب مناسب برای زهکشی است. تمامی این اقدامات ضروری است تا بام قادر به حمل بار اضافی روف گاردن و نیز مقاوم در برابر نفوذ آب و رطوبت باشد.
نصب سیستم‌های زیربنایی
پس از آماده‌سازی بام، نوبت به نصب سیستم‌های زیربنایی روف گاردن می‌رسد. این شامل تعبیه سیستم‌های آبیاری قطره‌ای یا میکرو اسپرینکلر، سیستم زهکشی با لوله‌ها و دریچه‌های مناسب، همچنین سیستم برق‌رسانی برای تجهیزات و روشنایی است. طراحی و اجرای صحیح این سیستم‌ها بسیار مهم است تا از عملکرد مناسب و یکپارچگی آنها اطمینان حاصل شود.
فایل کامل این گغتار
روف گاردن
