-
نام فارسی: شب خسب
-
نام علمی: Albizia julibrissin
-
خانواده: Fabaceae
-
نام انگلیسی: Persian silk tree
شب خسب یا ابریشم ایرانی گونه ای از درختان بومی جنوب غربی آسیا و شرق آسیا است.
نام این جنس به افتخار نجیب زاده ایتالیایی فیلیپو دگلی آلبیزی گرفته شده است که در اواسط قرن هجدهم آن را به اروپا معرفی کرد. لقب خاص julibrissin مخدوش کلمه فارسی ( گل ابریشم ) است.
برگ های این درخت در طول شب به آرامی بسته می شوند و در طول دوره های بارانی، برگچه ها به سمت پایین خم می شوند. در ژاپن نامهای رایج آن نمونوکی ، نمورینوکی و نننوکی است که همگی به معنای “درخت خواب” هستند.
Albizia julibrissin درختی خزان کننده کوچک با تاجی پهن از شاخه های همسطح یا قوسی است که به ارتفاع 5 تا 16 متر رشد می کند. پوست آن خاکستری مایل به سبز تیره است که با افزایش سن به صورت راه راه عمودی در می آید. برگهای آن بزرگ و ساقه مانند هستند: برگچه های منفرد مستطیلی، 1-1.5 سانتی متر (0.4-0.6 اینچ) طول و 2-4 سانتی متر پهن هستند. برگ های واقعی 20-45 سانتی متر، طول و 12-25 سانتی متر، عرض دارند.
گلها در طول تابستان در گل آذینهای متراکم شکوفا میشوند که شبیه ستارههای تارهای ابریشمی صورتی است . گلهای واقعی کاسه گل و تاج کوچکی دارند (به جز گلهای مرکزی)، با دسته ای محکم از برچه های برجسته ، به طول 2 تا 3 سانتی متر و سفید یا صورتی با پایه سفید. مشاهده شده است که آنها زنبورها ، پروانه ها و مرغ مگس خوار را جذب می کنند . میوه آن یک غلاف قهوه ای مسطح به طول 10-20 سانتی متر و 2-2.5 سانتی متر پهن است که حاوی چندین دانه در داخل است.
شب خسب (درخت ابریشم) به طور گسترده ای به عنوان گیاهی زینتی در پارک ها و باغ ها کاشته می شود و به دلیل بافت ظریف برگ ها، گل ها و سایبان افقی منظری جداب خلق می کند. سایر ویژگی های مثبت، سرعت رشد سریع، نیاز آبی کم و توانایی رشد کاشته شده در آفتاب کامل در آب و هوای گرم تابستان است. [5] اغلب در مناطق نیمه خشک مانند یزد ، کرمان و اصفهان و تهران کاشته می شود. اگرچه درخت قادر به زنده ماندن در خشکسالی است، رشد آن متوقف می شود و درخت مریض به نظر می رسد. به این ترتیب باید در طول تابستان به ندرت آبیاری عمیق داده شود که به رشد و گلدهی کمک می کند.
در طبیعت، این درخت در دشتهای خشک، درههای شنی و مناطق مرتفع رشد میکند. این گونه در ایالات متحده تبدیل به یک گونه مهاجم شده است، جایی که از جنوب نیویورک، نیوجرسی و کانکتیکات، از غرب به میسوری و ایلینوی، و از جنوب به فلوریدا و تگزاس گسترش یافته است. دانههای آن در باد پراکنده و متعدد هستند و حتی در دورههای طولانی خشکسالی بارور هستند. هر غلاف، که شبیه یک غلاف باقلا پهن ساخته شده به طور متوسط حدود 8 دانه را در خود جای می دهد. غلاف در بادهای شدید می ترکد و دانه ها می توانند مسافت های بسیار طولانی را طی کنند.
از چوب درخت ابریشم ممکن است برای ساخت مبلمان استفاده شود. همچنین طبق گزارشها، این ماده روانگردان نیز است و از گلهای آن برای تهیه چای استفاده میشود. در طب چینی آن را یک داروی ضد افسردگی می دانند.