نخل بیلیانا
نخل Copernicia baileyana گونهای کمیاب و بسیار مقاوم از مناطق خشک کوبا است که به دلیل تنهی صاف، استوانهای و پوشیده از لایهای مومی شهرت دارد. این نخل رشد آهستهای دارد اما در نهایت به درختی چشمگیر تبدیل میشود که میتواند در فضاهای باز بهعنوان نقطه کانونی منظر مورد استفاده قرار گیرد. برگهای بادبزنیِ آبی–نقرهای آن، همراه با ساختار معماری تنه، جلوهای مجسمهگونه به محیط میبخشند و به همین دلیل در پروژههای طراحی حرفهای و باغهای گرمسیری بسیار مورد توجه است.
Copernicia baileyana به خشکی و تابش مستقیم خورشید بسیار سازگار است و در خاکهای فقیر نیز عملکرد خوبی دارد، به شرط آنکه زهکش مناسب فراهم باشد. این گونه به دلیل تحمل بالای خود در برابر باد و شرایط سخت اقلیمی، گزینهای ارزشمند برای فضاهای سبز شهری و محوطهسازی در مناطق گرم و نیمهخشک محسوب میشود. همچنین نگهداری کمهزینه، طول عمر بالا و فرم منحصربهفرد آن باعث شده است که در باغهای گیاهشناسی و پروژههای شاخص معماری منظر جایگاه ویژهای پیدا کند.
| ردیف | عنوان مشخصه | توضیحات |
|---|---|---|
| 1 | نام علمی | Copernicia baileyana |
| 2 | نام فارسی | نخل بیلیانا، نخل بادبزنی بیلی |
| 3 | نام انگلیسی | Bailey Palm |
| 4 | خانواده | Arecaceae |
| 5 | خاستگاه | کوبا (مناطق خشک و نیمهخشک) |
| 6 | اقلیم طبیعی رشد | گرمسیری خشک و نیمهخشک |
| 7 | ارتفاع نهایی گیاه | 10 تا 18 متر |
| 8 | قطر تنه | 30 تا 50 سانتیمتر |
| 9 | ویژگی تنه | تنه صاف، خاکستری-نقرهای، بسیار محکم و استوانهای |
| 10 | فرم تاج برگ | بادبزنی بزرگ، منظم و کروی |
| 11 | تعداد برگ در تاج | 30 تا 40 برگ بالغ |
| 12 | طول برگ | 1.5 تا 2.5 متر |
| 13 | نوع برگ | بادبزنی (Palmate) با سطح نقرهای-آبی بسیار جذاب |
| 14 | سرعت رشد | کند |
| 15 | نوع ریشه | قوی، عمیق و متحمل خشکی |
| 16 | نیاز نوری | آفتاب کامل |
| 17 | مقاومت به سرما | تا حدود 3+ درجه؛ در یخبندانهای شدید آسیب میبیند |
| 18 | نیاز آبی | کم تا متوسط |
| 19 | تحمل خشکی | بالا |
| 20 | تحمل رطوبت بالا | متوسط |
| 21 | نوع خاک مناسب | خاک شنی، لومی سبک، با زهکشی عالی |
| 22 | pH مناسب خاک | 6.5 تا 8.0 |
| 23 | نیاز به کوددهی | کم؛ سالی یک تا دو بار کافی است |
| 24 | روش تکثیر | بذر؛ جوانهزنی نسبتاً دشوار و زمانبر |
| 25 | مقاومت به باد | بالا |
| 26 | مقاومت به شوری | متوسط |
| 27 | آفات مهم | شپشک، سوسک تنه در شرایط نامناسب |
| 28 | بیماریهای مهم | پوسیدگی ریشه در خاکهای سنگین و غرقابی |
| 29 | کاربرد در محوطهسازی | باغهای مدرن، فضاهای استوایی خشک، مناطق ساحلی، فضاهای لوکس شهری |
| 30 | کاربرد تزئینی مهم | برگهای نقرهای-آبی با ظاهر مجسمهوار بسیار خاص |
| 31 | کاربرد اقتصادی | محدود؛ عمدتاً زینتی |
| 32 | فاصله کاشت | 4 تا 6 متر |
| 33 | نیاز به هرس | بسیار کم؛ فقط حذف برگهای خشک |
| 34 | طول عمر | 100 سال یا بیشتر |
| 35 | ویژگیهای شاخص | رنگ نقرهای برگها، فرم فنری منظم، تنه بسیار محکم، مقاومت عالی در برابر خشکی |
| 36 | نکات طراحی | مناسب کاشت تکی (Specimen Tree)، بسیار مناسب برای ورودیها، محوطههای لوکس و طراحی مینیمال-مجسمهای |
| 37 | کاربرد اقلیمی پیشنهادی در ایران | مناسب برای جنوب ایران: بوشهر، بندرعباس، چابهار، قشم، کیش، هرمز. |
| تحمل خشکی بالا باعث میشود برای مناطق ساحلی گرم بهترین انتخاب باشد. | ||
| در تهران و شهرهای سردتر قابل کاشت در فضای باز نیست و فقط در گلخانه گرم قابل نگهداری است. |








