نخل ملکه
این نخل باشکوه و بلند که معمولاً «نخل ملکه» نامیده میشود، بومی مناطق جنوبی آمریکای جنوبی است، از جمله برزیل، پاراگوئه، اروگوئه و شمالشرق آرژانتین. تنهای راست و صاف دارد، با قطر پایهای حدود ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر و ارتفاع غالباً ۱۵ تا ۲۰ متر. برگهای آن پَرمانند و بسیار بلند (۲ تا ۳ متر) هستند که با چینش چندلایهی فولیولها، ظاهری “پرمانند” به تاج گیاه میبخشند. میوههایی به صورت خوشههایی از میوههای کوچک نارنجی تولید میکند که در بسیاری از موارد بهعنوان منبع تغذیهٔ پرندگان و موجودات کوچک دیده میشوند.
از دید طراحی منظر، نخل ملکه به دلیل رشد سریع، فرم قائم و تاج پرپهن، گزینهای شاخص برای ایجاد محورهای بصری در باغها، فضاهای باز ویلایی و محوطههای شهری میباشد. این نخل نور کامل خورشید را ترجیح میدهد، خاک با زهکشی خوب مناسب برای آن است و تحمل نسبی در برابر خشکی دارد؛ اگرچه مانند بسیاری از گونههای استوایی، در برابر سرمای شدید احساس آسیبپذیری دارد.
| ردیف | مشخصات فنی | توضیحات کامل |
|---|---|---|
| 1 | نام علمی (Scientific Name) | Syagrus romanzoffiana |
| 2 | خانواده (Family) | Arecaceae (نخلها) |
| 3 | نام فارسی رایج | نخل پالم رویانزوفیانا، نخل برزیلی |
| 4 | نام انگلیسی رایج | Queen Palm, Romanzoff Palm |
| 5 | خاستگاه (Origin) | برزیل، آرژانتین، پاراگوئه، اروگوئه |
| 6 | نوع گیاه (Form) | نخل همیشهسبز با تنه مستقیم و خوشفرم، تاج مخروطی تا نیمکروی |
| 7 | ارتفاع نهایی (Height) | ۱۵ تا ۲۰ متر |
| 8 | گسترش تاج (Crown Spread) | ۴ تا ۶ متر |
| 9 | سرعت رشد (Growth Rate) | سریع؛ از جمله نخلهای سریعالرشد مناطق گرمسیری |
| 10 | فرم تاج (Crown Shape) | مخروطی تا نیمکروی با برگهای پرمانند و متراکم |
| 11 | رنگ و شکل برگ (Foliage) | برگهای پرمانند، سبز براق، طول ۳ تا ۴ متر، دمبرگ صاف و قوی |
| 12 | بافت تنه (Trunk Texture) | صاف، استوانهای، خاکستری روشن تا قهوهای کمرنگ |
| 13 | گل (Flower) | گلهای کوچک، زرد تا کرم، معطر، در خوشههای آویخته زیر تاج |
| 14 | زمان گلدهی (Flowering Period) | بهار تا تابستان |
| 15 | میوه (Fruit) | میوههای بیضی نارنجی تا قهوهای، قطر ۱ تا ۲ سانتیمتر، خوراکی برای پرندگان |
| 16 | دوره خزان | همیشهسبز |
| 17 | شرایط نوری (Light Requirements) | آفتاب کامل؛ رشد در نیمسایه کند و ضعیف است |
| 18 | نیاز آبی (Water Requirement) | متوسط تا زیاد؛ به رطوبت منظم نیاز دارد |
| 19 | نوع خاک مناسب (Soil Type) | خاکهای حاصلخیز، شنی تا لوم، با زهکشی عالی |
| 20 | pH مناسب خاک | ۶ تا ۷.۵ |
| 21 | مقاومت به شوری (Salt Tolerance) | متوسط تا بالا؛ مناسب مناطق ساحلی |
| 22 | مقاومت به سرما و گرما (Temperature Range) | مقاوم تا °C 5-؛ بهترین رشد در °C 25 تا 35 |
| 23 | نیاز به زهکشی (Drainage) | بالا؛ خاکهای سنگین و اشباع باعث پوسیدگی ریشه میشوند |
| 24 | فاصله کاشت (Planting Distance) | ۴ تا ۶ متر بین درختان |
| 25 | عمق کاشت (Planting Depth) | طوقه همسطح خاک |
| 26 | نحوه تکثیر (Propagation) | بذر؛ جوانهزنی ۲ تا ۳ ماه در دمای ۲۵ تا ۳۰ درجه |
| 27 | دوره استقرار (Establishment Period) | ۲ تا ۳ سال |
| 28 | سیستم ریشه (Root System) | نیمهعمیق و گسترده؛ تثبیت خوب در خاک حاصلخیز |
| 29 | هرس (Pruning) | حذف برگهای خشک و پیر؛ هرس فرمدهی معمولاً لازم نیست |
| 30 | آفات و بیماریهای مهم | شپشک، پوسیدگی ریشه در خاکهای سنگین، بیماریهای قارچی برگ |
| 31 | ویژگیهای زینتی (Ornamental Value) | تاج مخروطی متراکم، برگهای سبز براق و بلند، جلوه استوایی و رسمی |
| 32 | کاربرد در طراحی (Landscape Uses) | فضاهای شهری و باغهای استوایی، ورودی ویلاها، خیابانها و ساحلهای لوکس |
| 33 | مزایا (Advantages) | رشد سریع، ظاهر باشکوه، سازگار با مناطق ساحلی، نگهداری نسبتاً آسان |
| 34 | محدودیتها (Limitations) | حساس به سرمای شدید، نیاز به خاک سبک و حاصلخیز، آبیاری منظم لازم است |
| 35 | توصیههای نگهداری (Maintenance Notes) | کوددهی در فصل رشد، آبیاری منظم، حذف برگهای خشک و آسیبدیده |
| 36 | کاربرد اقلیمی پیشنهادی در ایران | مناطق جنوبی و گرم: بندرعباس، بوشهر، کیش، قشم و چابهار |
| 37 | یادداشت طراحی (Design Notes) | مناسب کاشت گروهی یا تکی در فضاهای باز و رسمی، ترکیب با Archontophoenix alexandrae و Cocos nucifera جلوهای استوایی ایجاد میکند. |
