نخل چینی
Trachycarpus fortunei یکی از مقاومترین نخلهای جهان در برابر سرما است و با برگهای بادبزنی و تنهی الیافی خود، جلوهای طبیعی و باشکوه به فضاهای سبز میبخشد. این گونه انتخابی ایدهآل برای مناطق معتدل و نیمهسرد ایران است که زیبایی استوایی را بدون نیاز به شرایط گرمسیری ارائه میدهد.
این نخل که از خانوادهٔ آراکاسهها است، بومی جنگلهای کوهستانی جنوب چین تا شمال هندوستان میباشد. تنهای راست و کمشاخه داشته، با شاخههای بادبزنی بزرگ و برگهایی به پهنای حدود ۶۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر که بهصورت بادبزن باز میشوند. پوشش فیبری ضخیم و قهوهایرنگی روی تنه دارد که آن را از سرما محافظت میکند و یکی از ویژگیهای شاخص آن است.
در زمینهٔ طراحی منظر، Trachycarpus fortunei به دلیل مقاومت بسیار خوبش در برابر سرما (تا حدود -۱۵ تا -۱۸ درجهٔ سانتیگراد) بسیار مورد توجه قرار گرفته است. همچنین این نخل با رشد متوسط، نیاز به خاکی با زهکشی خوب دارد و میتواند در آفتاب کامل یا نیمسایه کاشته شود، که آن را برای باغها در مناطق معتدل نیز مناسب میسازد.
نخل بادبزنی چینی (Trachycarpus fortunei)
| ردیف | مشخصات فنی | توضیحات کامل |
|---|---|---|
| 1 | نام علمی (Scientific Name) | Trachycarpus fortunei |
| 2 | خانواده (Family) | Arecaceae (نخلها) |
| 3 | نام فارسی رایج | نخل بادبزنی چینی، نخل حصیری |
| 4 | نام انگلیسی رایج | Chinese Windmill Palm, Chusan Palm |
| 5 | خاستگاه (Origin) | جنوب و شرق چین، شمال میانمار و ژاپن |
| 6 | نوع گیاه (Form) | نخل تکتنه با برگهای بادبزنی، همیشهسبز |
| 7 | ارتفاع نهایی (Height) | 10 تا 15 متر |
| 8 | گسترش تاج (Crown Spread) | 3 تا 4 متر |
| 9 | سرعت رشد (Growth Rate) | آهسته تا متوسط |
| 10 | فرم تاج (Crown Shape) | تاج نیمکروی با برگهای افراشته بادبزنی |
| 11 | رنگ و شکل برگ (Foliage) | برگها بادبزنی، سبز تیره با زیر برگ نقرهای، قطر هر برگ تا 1 متر |
| 12 | بافت تنه (Trunk Texture) | پوشیده از الیاف قهوهای متراکم شبیه به الیاف نارگیل؛ در سنین بالا صافتر میشود |
| 13 | گل (Flower) | گلآذین زرد یا کرمرنگ، معطر و شاخهدار؛ گیاه دوپایه است (گلهای نر و ماده جداگانه) |
| 14 | زمان گلدهی (Flowering Period) | اواخر بهار تا اوایل تابستان |
| 15 | میوه (Fruit) | میوههای کوچک آبی تیره تا سیاه، بیضویشکل، قطر حدود 1 سانتیمتر |
| 16 | دوره خزان | همیشهسبز |
| 17 | شرایط نوری (Light Requirements) | آفتاب کامل تا نیمسایه |
| 18 | نیاز آبی (Water Requirement) | متوسط؛ آبیاری منظم در تابستان و کاهش در زمستان |
| 19 | نوع خاک مناسب (Soil Type) | خاک لومی، حاصلخیز با زهکشی مناسب |
| 20 | pH مناسب خاک | 6 تا 7.5 |
| 21 | مقاومت به شوری (Salt Tolerance) | کم تا متوسط |
| 22 | مقاومت به سرما و گرما (Temperature Range) | تا °C –15 مقاوم؛ مناسب اقلیمهای سردتر نسبت به سایر نخلها |
| 23 | نیاز به زهکشی (Drainage) | بالا؛ خاکهای اشباع و ایستابی را تحمل نمیکند |
| 24 | فاصله کاشت (Planting Distance) | 3 تا 4 متر بین هر نخل |
| 25 | عمق کاشت (Planting Depth) | طوقه همسطح خاک قرار گیرد |
| 26 | نحوه تکثیر (Propagation) | از طریق بذر؛ جوانهزنی در دمای حدود ۲۵ درجه سانتیگراد طی ۲ تا ۳ ماه |
| 27 | دوره استقرار (Establishment Period) | ۲ تا ۳ سال |
| 28 | سیستم ریشه (Root System) | نسبتاً سطحی اما متراکم و پایدار |
| 29 | هرس (Pruning) | حذف برگهای خشک؛ نیازی به هرس فرمدهی ندارد |
| 30 | آفات و بیماریهای مهم | شپشک آردآلود، پوسیدگی طوقه در خاکهای مرطوب و قارچهای خاکزی |
| 31 | ویژگیهای زینتی (Ornamental Value) | فرم کلاسیک، برگهای بادبزنی و مقاومت به سرما؛ مناسب فضاهای رسمی و ورودیها |
| 32 | کاربرد در طراحی (Landscape Uses) | طراحی شهری، ورودی ساختمانها، خیابانهای اصلی، باغهای مدیترانهای و اقلیم سرد |
| 33 | مزایا (Advantages) | مقاومترین نخل نسبت به سرما، نگهداری آسان، سازگار با اقلیمهای متنوع |
| 34 | محدودیتها (Limitations) | رشد کند در مناطق بسیار گرم و خشک؛ نیاز به آبیاری منظم در تابستان |
| 35 | توصیههای نگهداری (Maintenance Notes) | حذف برگهای پیر، کوددهی فصلی با NPK متعادل، آبیاری متعادل و منظم |
| 36 | کاربرد اقلیمی پیشنهادی در ایران | مناسب برای شمال ایران (گیلان، مازندران)، تهران، اصفهان و حتی مناطق کوهپایهای سردتر |
| 37 | یادداشت طراحی (Design Notes) | در ترکیب با Chamaerops humilis، Yucca gloriosa و Phormium tenax جلوهای مدیترانهای و رسمی پدید میآورد. |
