نخل واشنگتونیا
این نخل زیبا با نام علمی (Washingtonia filifera) بهطور بومی در جنوبشرقی ایالت کالیفرنیا، غرب آریزونا و شمال-غرب مکزیک رشد میکند. دارای تنهای راست، استوانهای با قطر تقریباً ۶۰ تا ۸۰ سانتیمتر و ارتفاع تا ۲۰ متر یا بیشتر است. برگهای آن به صورت بادبزنی بزرگ با پهنههای تقریباً دو متری هستند و دمبرگها با فیبرهای نازک انتهایی همراهاند که حالتی دِرُختی و شاخهدار به آن میبخشند.
از دید طراحی منظر، این گونه بسیار مورد توجه است به خاطر مقاومتش به خشکی و نیاز کم به آب و همچنین توانایی رشد در خاکهای نسبتا فقیر. با این حال، تحمل قابلتوجهی نیز به سرما دارد—نمونههای بالغ آن توانستهاند دما تا حدود ۱۰- درجه سلسیوس زیر صفر را نیز تحمل کنند، اگرچه برگهای جوانتر حساستر هستند.
نخل واشنگتونیا (Washingtonia filifera)
| ردیف | مشخصات فنی | توضیحات کامل |
|---|---|---|
| 1 | نام علمی (Scientific Name) | Washingtonia filifera |
| 2 | خانواده (Family) | Arecaceae (نخلها) |
| 3 | نام فارسی رایج | نخل واشنگتونیا، نخل فنری |
| 4 | نام انگلیسی رایج | California Fan Palm, Desert Fan Palm |
| 5 | خاستگاه (Origin) | جنوب غرب ایالات متحده آمریکا، شمال مکزیک |
| 6 | نوع گیاه (Form) | درخت نخل همیشهسبز با تنه استوانهای و بلند |
| 7 | ارتفاع نهایی (Height) | 15 تا 25 متر |
| 8 | گسترش تاج (Crown Spread) | 4 تا 6 متر |
| 9 | سرعت رشد (Growth Rate) | متوسط؛ رشد کندتر نسبت به Washingtonia robusta |
| 10 | فرم تاج (Crown Shape) | تاج فنری بزرگ و باز، برگها درخشنده و شاخهای |
| 11 | رنگ و شکل برگ (Foliage) | برگهای بادبزنی (Fan-shaped)، سبز روشن تا سبز متوسط |
| 12 | بافت تنه (Trunk Texture) | تنه سخت و استوانهای با بقایای برگهای خشک آویخته |
| 13 | گل (Flower) | گلآذین خوشهای سفید تا کرم، کوچک و معطر |
| 14 | زمان گلدهی (Flowering Period) | اواخر بهار تا اوایل تابستان |
| 15 | میوه (Fruit) | میوههای کوچک، کروی، قهوهای تیره، غیرخوراکی |
| 16 | دوره خزان | همیشهسبز |
| 17 | شرایط نوری (Light Requirements) | آفتاب کامل، تحمل سایه جزئی |
| 18 | نیاز آبی (Water Requirement) | متوسط؛ مقاوم به خشکی پس از استقرار |
| 19 | نوع خاک مناسب (Soil Type) | خاک شنی تا رسی با زهکشی مناسب |
| 20 | pH مناسب خاک | 6 تا 8 |
| 21 | مقاومت به شوری (Salt Tolerance) | متوسط تا بالا |
| 22 | مقاومت به سرما و گرما (Temperature Range) | مقاوم تا حدود 10- درجه سانتیگراد، مقاوم به گرمای زیاد |
| 23 | نیاز به زهکشی (Drainage) | بالا؛ خاکهای سنگین و غرقابی باعث پوسیدگی میشود |
| 24 | فاصله کاشت (Planting Distance) | 4 تا 6 متر بین درختان |
| 25 | عمق کاشت (Planting Depth) | طوقه همسطح خاک |
| 26 | نحوه تکثیر (Propagation) | بذر، جوانههای ریشهای |
| 27 | دوره استقرار (Establishment Period) | 2 تا 3 سال |
| 28 | سیستم ریشه (Root System) | کمعمق، گسترده و مقاوم به کمآبی |
| 29 | هرس (Pruning) | حذف برگهای خشک و مرده؛ هرس فرمی معمولاً لازم نیست |
| 30 | آفات و بیماریهای مهم | شپشک، پوسیدگی ریشه در خاکهای سنگین، قارچها |
| 31 | ویژگیهای زینتی (Ornamental Value) | برگهای فنری و آویخته، تنه استوار، تاج منظم و بلند |
| 32 | کاربرد در طراحی (Landscape Uses) | محورهای شهری، باغهای گرمسیری و صحرایی، فضای باز ویلاها |
| 33 | مزایا (Advantages) | مقاوم به گرما و خشکی، دوام طولانی، ظاهر استوایی و شاخص |
| 34 | محدودیتها (Limitations) | حساس به سرما شدید و یخبندان، رشد کندتر نسبت به Washingtonia robusta |
| 35 | توصیههای نگهداری (Maintenance Notes) | آبیاری در سالهای اولیه، حذف برگهای مرده، کوددهی سالانه |
| 36 | کاربرد اقلیمی پیشنهادی در ایران | مناطق گرم و خشک جنوب ایران و مناطق مرکزی: بندرعباس، بوشهر، یزد، اهواز |
| 37 | یادداشت طراحی (Design Notes) | مناسب برای کاشت تکی یا گروهی در ورودیها و محورهای دید؛ در ترکیب با نخل خرما و نخلهای فنری جلوه استوایی و بلند قامت ایجاد میکند |
