نخل نارگیل
این نخل (Cocos nucifera) گونهای از خانواده آراکاسهها (Arecaceae) است که منشأ دقیق آن نامشخص مانده اما بهطور گسترده در مناطق گرمسیری و سواحل شنی سراسر دنیا کاشته شده است. تنهی باریک و بلند دارد و برگهای پَرمانند با طول قابل توجهی را در تاج خود جای داده است. میوهی معروف آن «نارگیل» نامیده میشود؛ میوهای بزرگ، تخممرغی یا حدوداً کروی که دارای پوستهای سخت و فیبری، پالپی سفید و خوراکی و آب درونی است.
در کاربردهای اقتصادی و منظری، نخل نارگیل از اهمیت ویژهای برخوردار است. در فرهنگهای بومی و سنتی، تقریباً تمامی بخشهای این گیاه — از برگ، تنه، پوسته میوه تا آب داخل آن — کاربرد دارند: پوشش سقف، ساخت وسایل حصیربافی، تولید روغن، مواد غذایی و … از دید طراحی منظر، این نخل با قامت بلند، شاخههای وسیع و حالتی استوایی، گزینهی شاخصی برای ایجاد محورهای بصری در فضای سبز ساحلی و گرمسیری است؛ البته لازم است به نیازهای اقلیمی آن (نور کامل، خاک زهکشیشده، رطوبت کافی) توجه شود.
نخل نارگیل (Cocos nucifera)
| ردیف | مشخصات فنی | توضیحات کامل |
|---|---|---|
| 1 | نام علمی (Scientific Name) | Cocos nucifera |
| 2 | خانواده (Family) | Arecaceae (نخلها) |
| 3 | نام فارسی رایج | نخل نارگیل |
| 4 | نام انگلیسی رایج | Coconut Palm |
| 5 | خاستگاه (Origin) | سواحل اقیانوس هند و آرام، جنوب شرق آسیا و جزایر گرمسیری |
| 6 | نوع گیاه (Form) | درخت نخل همیشهسبز با تنه منفرد و تاج پرپشت |
| 7 | ارتفاع نهایی (Height) | ۱۵ تا ۳۰ متر |
| 8 | گسترش تاج (Crown Spread) | ۵ تا ۸ متر |
| 9 | سرعت رشد (Growth Rate) | متوسط تا سریع در مناطق گرم و مرطوب |
| 10 | فرم تاج (Crown Shape) | تاج متقارن با برگهای کشیده و پر مانند |
| 11 | رنگ و شکل برگ (Foliage) | برگهای سبز براق، مرکب، تا طول ۵ تا ۶ متر |
| 12 | بافت تنه (Trunk Texture) | صاف، استوانهای، خاکستری با اثرات زخم برگهای افتاده |
| 13 | گل (Flower) | گلهای زرد مایل به کرم در خوشههای آویزان بزرگ |
| 14 | زمان گلدهی (Flowering Period) | در مناطق گرمسیری تقریباً در تمام طول سال |
| 15 | میوه (Fruit) | میوه نارگیل؛ بیضوی، قطر ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر، پوسته سخت با فیبر خارجی |
| 16 | دوره خزان | همیشهسبز |
| 17 | شرایط نوری (Light Requirements) | نیاز به آفتاب کامل؛ سایه را تحمل نمیکند |
| 18 | نیاز آبی (Water Requirement) | متوسط تا زیاد، به آبیاری منظم و رطوبت بالا نیاز دارد |
| 19 | نوع خاک مناسب (Soil Type) | خاکهای شنی، عمیق و با زهکشی مناسب |
| 20 | pH مناسب خاک | ۵٫۵ تا ۷٫۵ |
| 21 | مقاومت به شوری (Salt Tolerance) | بالا؛ بسیار مقاوم به خاکهای شور و نسیمهای دریایی |
| 22 | مقاومت به سرما و گرما (Temperature Range) | حساس به دمای زیر ۵°C، مناسب تا °۳۸+ |
| 23 | نیاز به زهکشی (Drainage) | بالا؛ ریشهها در خاک باتلاقی دچار پوسیدگی میشوند |
| 24 | فاصله کاشت (Planting Distance) | ۶ تا ۸ متر بین نخلها |
| 25 | عمق کاشت (Planting Depth) | طوقه همسطح خاک؛ در کاشت اولیه با خاک سبک و مرطوب |
| 26 | نحوه تکثیر (Propagation) | از طریق بذر (میوه نارگیل کامل) در محیط گرم و مرطوب |
| 27 | دوره استقرار (Establishment Period) | ۲ تا ۴ سال برای رشد پایدار |
| 28 | سیستم ریشه (Root System) | فیبری، گسترده و سطحی؛ بدون ریشههای عمقی |
| 29 | هرس (Pruning) | حذف برگهای پیر و خشک؛ بدون نیاز به هرس فرمی |
| 30 | آفات و بیماریهای مهم | سوسک کرگدنی نخل، پوسیدگی تاج، قارچ Phytophthora |
| 31 | ویژگیهای زینتی (Ornamental Value) | فرم استوایی خیرهکننده، برگهای بلند و میوههای خاص |
| 32 | کاربرد در طراحی (Landscape Uses) | محوطههای ساحلی، باغهای استوایی، خیابانهای ساحلی، ویلاهای گرمسیری |
| 33 | مزایا (Advantages) | زیبایی استوایی، مقاومت به شوری، میوه خوراکی و مفید |
| 34 | محدودیتها (Limitations) | حساس به سرما و بادهای سرد، نیاز به گرما و نور زیاد |
| 35 | توصیههای نگهداری (Maintenance Notes) | آبیاری منظم، تغذیه با کود پتاس بالا، حذف برگهای پیر |
| 36 | کاربرد اقلیمی پیشنهادی در ایران | مناسب برای مناطق جنوبی و ساحلی: چابهار، بوشهر، بندرعباس، قشم و کیش |
| 37 | یادداشت طراحی (Design Notes) | ترکیب آن با نخل واشنگتنیا، فیکوس و استرلیتزیا جلوهای کاملاً استوایی و مجلل ایجاد میکند. |






