نخل مارپیچی
نخل مارپیچی Veitchia spiralis یکی از نخلهای استوایی با جلوهای منحصربهفرد است که بهواسطه تاجغلاف قرمز و برگهای براق خود، حس لوکس و گرمسیری به فضا میدهد. برای طراحی فضاهای ساحلی، استخرها و باغهای مدرن گزینهای عالی محسوب میشود. این گونه نیازمند اقلیم گرم و آبیاری منظم است و در فضاهای محافظتشده از بادهای سرد عملکردی بسیار مطلوب دارد.
نخل مارپیچی
| ردیف | مشخصه | توضیحات فنی و طراحی |
|---|---|---|
| 1 | نام علمی | Veitchia spiralis |
| 2 | خانواده | Arecaceae |
| 3 | خاستگاه طبیعی | جزایر واناتو (Vanuatu) در اقیانوس آرام جنوبی |
| 4 | نامهای رایج | Spiral Palm، Veitchia Palm، Red Crownshaft Palm |
| 5 | نوع گیاه | نخل زینتی تکپایه، همیشهسبز و خوشفرم |
| 6 | ارتفاع در بلوغ | 10 تا 20 متر (در شرایط ایدهآل تا 25 متر) |
| 7 | قطر تاج | حدود 4 تا 6 متر |
| 8 | سرعت رشد | متوسط تا نسبتاً سریع (30 تا 60 سانتیمتر در سال) |
| 9 | شکل کلی | تنه صاف و کشیده با حلقههای منظم برگجای، تاجی متقارن از برگهای پرمانند و تاجغلاف قرمز مایل به نارنجی |
| 10 | نوع برگ | شانهای (پینات)، برگها به طول 3 تا 4 متر، سبز براق و اندکی خمیده |
| 11 | آرایش برگها | مارپیچی منظم در بالای تنه؛ برگها از تاجغلاف قرمز رنگ خارج میشوند |
| 12 | تاجغلاف (Crownshaft) | قرمز تا نارنجی روشن، براق و چشمنواز – از ویژگیهای بارز زینتی این گونه |
| 13 | گلآذین | خوشهای، در زیر تاجغلاف، شامل گلهای زرد مایل به کرم؛ نر و ماده روی یک پایه |
| 14 | میوه | بیضوی، به طول 2 تا 3 سانتیمتر، قرمز تیره در زمان رسیدگی کامل |
| 15 | بذر | کوچک، با پوسته سخت؛ قوه نامیه بالا در بذرهای تازه |
| 16 | نیاز نوری | آفتاب کامل تا نیمسایه |
| 17 | مقاومت به سایه | نسبتاً خوب در سایهروشن؛ ولی بهترین رشد در نور کامل دارد |
| 18 | نیاز آبی | متوسط؛ به آبیاری منظم نیاز دارد، ولی به غرقابی حساس است |
| 19 | مقاومت به خشکی | کم تا متوسط؛ برای حفظ شادابی به رطوبت نسبی نیاز دارد |
| 20 | مقاومت به باد | بالا؛ بهویژه در برابر بادهای گرم و مرطوب مقاوم است |
| 21 | مقاومت به سرما | تا حدود °C 5+؛ در دمای پایینتر آسیب جدی میبیند |
| 22 | نوع خاک | خاکهای سبک، لومی و مرطوب با زهکش عالی |
| 23 | pH مناسب خاک | 6 تا 7.5 |
| 24 | تحمل شوری خاک | کم؛ خاک شور موجب زردی برگها میشود |
| 25 | نیاز غذایی | بالا؛ تغذیه با کودهای پتاسدار و منیزیمدار برای حفظ رنگ سبز و شادابی برگها |
| 26 | تکثیر | از طریق بذر تازه؛ جوانهزنی در 8 تا 12 هفته در دمای حدود 28 تا 30 درجه سانتیگراد |
| 27 | هرس | فقط برای حذف برگهای خشک؛ هرس زیاد موجب آسیب به تاج میشود |
| 28 | کاربرد در طراحی منظر | مناسب برای کاشت تکی در ورودی ویلاها، باغهای گرمسیری، محوطه استخرها و مسیرهای اصلی |
| 29 | ویژگی تزئینی | تاجغلاف قرمز براق و برگهای براق شانهای جلوهای گرمسیری و لوکس ایجاد میکند |
| 30 | سازگاری اقلیمی | مناطق نیمهگرمسیری و ساحلی، مناسب جنوب ایران (بوشهر، هرمزگان، چابهار) |
| 31 | میزان نگهداری | متوسط؛ نیازمند آبیاری منظم و تغذیه سالانه |
| 32 | آفات و بیماریها | گاهی آلودگی به شپشک آردآلود و کنه؛ با محلولپاشی کنترل میشود |
| 33 | عمر مفید | بیش از 70 سال |
| 34 | ویژگی بومشناختی | جذب گرد و غبار و تولید رطوبت نسبی در فضاهای گرم |
| 35 | ارزش اقتصادی | کاربرد وسیع در طراحی محوطههای لوکس، فضاهای تفریحی و مناطق گردشگری |
| 36 | ترکیب با دیگر گونهها | هماهنگ با Archontophoenix alexandrae، Adonidia merrillii، Roystonea regia |
| 37 | نکات طراحی | کاشت تکی یا گروهی با فاصله 5 تا 6 متر؛ در فضاهای باز و پرنور با پسزمینه سبز تیره جلوه فوقالعادهای دارد. |
