عنبر سائل

عنبر سائل با نام علمی Liquidambar orientalis یکی از درختان بومی نواحی مدیترانه شرقی، از جمله جنوب ترکیه، سوریه و نواحی محدود قفقاز است. این گونه به‌دلیل رایحهٔ خاص صمغ و برگ‌های ستاره‌ای‌شکل، شباهت نزدیک به Liquidambar styraciflua آمریکایی دارد اما جثه کوچک‌تر، بافت لطیف‌تر و رشد کندتر دارد. این درخت در پاییز طیفی شگفت‌انگیز از رنگ‌های زرد روشن تا نارنجی، قرمز آتشی و قرمز تیره ایجاد می‌کند و یکی از چشمگیرترین درختان زینتیِ برگ‌ریز برای محوطه‌سازی محسوب می‌شود.

این گونه به خاک‌های نسبتاً مرطوب، سبک تا نیمه‌سنگین، و اقلیم نیمه‌مرطوب با گرمای ملایم تابستان علاقه دارد. در برابر خشکی‌های طولانی‌مدت چندان مقاوم نیست، اما پس از استقرار، نیاز آبی متوسطی دارد. به علت ظرافت تنه و حساسیت نسبی، برای کاشت در باغ‌های خصوصی، محورهای پیاده‌راه، فضاهای پارکی و پروژه‌های ویلایی بسیار مناسب است. سایه‌گستری ملایم آن به‌ویژه در محوطه‌سازی‌های طبیعی ـ مدیترانه‌ای جایگاه ویژه‌ای دارد.

ردیف عنوان مشخصه مقدار / توضیح
1 نام علمی Liquidambar orientalis
2 نام انگلیسی Oriental Sweetgum
3 خانواده Hamamelidaceae
4 فرم رشد درختی، ایستاده، تاج گرد تا تخم‌مرغی
5 ارتفاع نهایی 10–15 متر
6 گستره تاج 6–8 متر
7 سرعت رشد کند تا متوسط
8 طول عمر بلند (بیش از 80 سال)
9 نوع برگ برگ‌ریز، ستاره‌ای‌شکل
10 رنگ پاییزه زرد، نارنجی، قرمز، ارغوانی
11 نوع گل کم‌اهمیت، بهاری
12 میوه کروی خارمانند کوچک
13 عطر و رایحه صمغ معطر و شناخته‌شده (Styrax)
14 نیاز نوری آفتاب کامل تا نیم‌سایه
15 نیاز آبی متوسط؛ رطوبت یکنواخت ترجیحی
16 مقاومت به خشکی کم تا متوسط
17 مقاومت به گرما متوسط، مناسب اقلیم معتدل
18 مقاومت به سرما تا حدود ۱۰- درجه؛ در برابر سرماهای شدید آسیب‌پذیر
19 تحمل باد متوسط
20 نیاز خاک لومی، لومی‌رسی، مرطوب؛ زهکش خوب
21 اسیدیته مناسب کمی اسیدی تا خنثی (pH 6–7)
22 حساسیت خاک به خاک آهکی زیاد حساس است
23 نیاز تغذیه متوسط، کوددهی بهاره توصیه می‌شود
24 هرس‌پذیری قابل هرس فرم‌دهی در جوانی
25 آفات رایج شته، سفیدک قارچی در رطوبت بالا
26 بیماری‌ها پوسیدگی ریشه در خاک‌های باتلاقی
27 کاربرد در طراحی پارک‌ها، محورهای پیاده، باغ‌های خصوصی
28 نقش منظر پوشش پاییزی فوق‌العاده، سایه‌انداز ملایم
29 کاربرد اقلیمی پیشنهادی در ایران استان‌های شمالی، غربی و نواحی نیمه‌مرطوب البرز
30 فاصله کاشت 4–6 متر
31 زمان مناسب کاشت پاییز یا اواخر زمستان
32 نیاز مراقبت متوسط؛ آبیاری منظم در سال‌های اول
33 سازگاری شهری نسبتاً خوب؛ نیازمند خاک مناسب
34 مقاومت آلودگی متوسط، حساس به آلودگی‌های شدید
35 سرعت استقرار کند
36 سازگاری با محوطه‌سازی ویلایی بسیار مناسب و چشمگیر
37 نکته مهم طراحی برای رنگ‌پاییزی مطلوب، نور کامل و خاک غیرآهکی ضروری است
عنبر سائل