چنار آمریکایی

چنار آمریکایی با نام علمی Platanus occidentalis یکی از بزرگ‌ترین گونه‌های جنس Platanus است و به دلیل تنه عظیم و پوست طرح‌دار و لکه‌ای خود به سرعت در منظر شهری جلب توجه می‌کند. این درخت در اصل بومی شرق آمریکای شمالی است و به‌خاطر مقاومت بالا در برابر باد، جریان هوا و حتی رطوبت زیاد، یکی از گونه‌های بادوام در طراحی‌های فضای سبز گسترده محسوب می‌شود. برگ‌های درشت و پنجه‌ای آن با رنگ سبز روشن، بافتی پُر و تازه به فضای اطراف می‌دهند و در فصل پاییز با رنگ زرد طلایی جلوه‌ای زیبا ایجاد می‌کنند. سرعت رشد آن نسبتاً زیاد است و به‌ویژه در سال‌های ابتدایی توسعه تنه و تاج می‌تواند بسیار چشمگیر باشد.

در طراحی منظر، Platanus occidentalis انتخاب مناسبی برای خیابان‌کاری، کاشت در پارک‌های بزرگ، محورهای پیاده‌راه عریض و فضاهای باز شهری است. با این حال، سیستم ریشه‌ای قوی و پراکنده آن باعث می‌شود کاشت نزدیک به ساختمان‌ها یا تأسیسات زیرسطحی به‌هیچ‌وجه توصیه نشود. این گونه نسبت به گونه‌های چنار ایرانی به رطوبت بالاتر سازگارتر است و در مناطق گرم‌تر عملکرد بهتری دارد، اما در اقلیم بسیار خشک یا کم‌عمق با مشکل روبه‌رو می‌شود. در مجموع، انتخاب این گونه برای پروژه‌های بزرگ‌مقیاس شهری در ایران می‌تواند گزینه‌ای متفاوت و قابل‌اتکا باشد.

ردیف ویژگی مشخصات
1 نام علمی Platanus occidentalis
2 نام رایج چنار آمریکایی
3 خانواده Platanaceae
4 خاستگاه آمریکای شمالی
5 تیپ گیاه درخت پهن‌برگ خزان‌دار
6 ارتفاع نهایی 25 تا 40 متر
7 گستردگی تاج 15 تا 22 متر
8 فرم تاج گسترده، کروی–نامنظم
9 سرعت رشد سریع
10 طول عمر 200 تا 300 سال
11 برگ پنجه‌ای، درشت، 3–5 لوب
12 رنگ پاییزی برگ زرد
13 پوست تنه لکه‌ای، کرم–قهوه‌ای–سبز، با جداشدگی پوسته
14 گل کروی، آویز
15 زمان گلدهی بهار
16 میوه کروی، آویزان، تک‌گلوله‌ای (برخلاف گونه ایرانی که دوگانه است)
17 نوع ریشه بسیار قوی، گسترده، سطحی–عمیق
18 نیاز نوری آفتاب کامل
19 نیاز آبی متوسط تا زیاد
20 مقاومت به خشکی متوسط رو به پایین
21 مقاومت به سرما تا -25°C
22 مقاومت به گرما خوب
23 مقاومت به آلودگی متوسط
24 نیاز خاک عمیق، مرطوب، زهکش مناسب
25 pH مناسب 6.0 تا 7.8
26 کاربرد در منظر خیابان‌کاری، پارک‌ها، حاشیه رودخانه‌ها، محورهای پهن
27 مناسب باغ ویلا فقط باغ‌های بزرگ
28 فاصله کاشت استاندارد 10 تا 12 متر
29 فاصله از ساختمان حداقل 10 متر
30 فاصله از لوله و سازه حداقل 8–10 متر
31 سرعت ایجاد سایه‌سار بسیار بالا
32 هرس کم؛ حذف شاخه‌های مزاحم
33 آفات شایع لکه‌برگ، سفیدک، ساس چنار
34 نیاز به مراقبت متوسط
35 شرایط اقلیمی مناسب ایران گیلان، مازندران، گلستان، تهران (آبیاری کافی)، غرب و شمال‌غرب
36 مناسب اقلیم‌های خشک مرکزی؟ خیر، مگر با آبیاری منظم
37 ارزش طراحی مناسب محورهای بزرگ‌مقیاس و فضای سبز عمومی گسترده
چنار غربی