بیدمشک
بیدمشک با نام علمی (Salix aegyptiaca) یکی از زیباترین گونههای بید در منطقه خاورمیانه است که به دلیل عطر خوشایند گلآذینهای نر (گلگوشها/کَتیلها) در اوایل بهار شهرت دارد. این گونه درختچهای تا درختی با رشد سریع، تاج باز و شاخههای آویخته است و در فضاهای سبز شهری و باغها، بهویژه در کنار آب، رودخانهها و جویبارها، منظری چشمگیر ایجاد میکند. بید مصری در ایران نیز بومی یا طبیعیشده است و در بسیاری از استانها رشد طبیعی دارد.
از نظر طراحی منظر، بید مصری برای ایجاد سایه، خط سبز در مسیرهای کنار آب، ایجاد حریم دید، و فضاهای باغ ایرانی بسیار ارزشمند است. این گونه به آبیاری منظم علاقهمند است، اما در دورههای کوتاه خشکی هم مقاومت قابلقبولی از خود نشان میدهد. رایحه قوی و دلنشین گلهای نر در فصل بهار از ویژگیهای منحصربهفرد این درخت است که آن را از سایر گونههای بید متمایز میکند.
| ردیف | عنوان مشخصات | توضیحات |
|---|---|---|
| 1 | نام علمی | Salix aegyptiaca |
| 2 | نام رایج | بیدمشک، بید معطر |
| 3 | خانواده | Salicaceae |
| 4 | خاستگاه | خاورمیانه، ایران، عراق، ترکیه |
| 5 | فرم رشد | درخت یا درختچه با تاج باز |
| 6 | ارتفاع نهایی | 6 تا 10 متر |
| 7 | گستردگی تاج | 5 تا 8 متر |
| 8 | سرعت رشد | زیاد |
| 9 | نوع برگ | نیزهای (لانسهاِیت)، سبز براق |
| 10 | ریزش برگ | خزاندار |
| 11 | رنگ پاییزی | زرد کمرنگ |
| 12 | گلدهی | اوایل بهار، قبل از ظهور برگها |
| 13 | نوع گل | کَتیل (گلگوش) معطر؛ نرها بسیار خوشبو |
| 14 | رنگ گل | زرد-طلایی |
| 15 | نیاز نوری | آفتاب کامل تا نیمسایه |
| 16 | نیاز آبی | متوسط تا زیاد |
| 17 | مقاومت سرمایی | مناسب تا حدود °15- سانتیگراد |
| 18 | مقاومت گرمایی | متوسط تا بالا |
| 19 | نوع خاک | لومی، رسی-لومی، مرطوب |
| 20 | pH مناسب | 6.5 تا 7.8 |
| 21 | شرایط خشکی | کمتحمل؛ نیازمند رطوبت منظم |
| 22 | شوری خاک | حساس تا نیمهمتوسط |
| 23 | آلودگی هوا | مقاومت متوسط |
| 24 | آفات و بیماریها | شته، سفیدک، پوسیدگی ریشه در خاک غرقابی |
| 25 | طول عمر | 40 تا 60 سال |
| 26 | نیاز به هرس | متوسط؛ حذف شاخههای مزاحم و خشک |
| 27 | کاربرد در طراحی | باغ ایرانی، کنار آب، ایجاد سایه، بادشکن سبک |
| 28 | فاصله کاشت | 4 تا 6 متر |
| 29 | امکان کاشت گلدانی | خیر (نامناسب) |
| 30 | نیاز به مراقبت | متوسط |
| 31 | سازگاری اقلیمی ایران | شمال، تهران، البرز، اصفهان، لرستان، کردستان، خوزستان (در خاک مرطوب) |
| 32 | مقاومت باد | خوب |
| 33 | مقاومت سایه | نسبتاً خوب ولی گلدهی کمتر میشود |
| 34 | حساسیت به غرقابی | بالا (ریشه حساس) |
| 35 | ویژگی خاص | گلآذین نر معطر و بسیار محبوب |
| 36 | بهترین زمان کاشت | پاییز یا اواخر زمستان |
| 37 | نکته طراحی | بهترین عملکرد در کنار آب و خاک مرطوب؛ برای ایجاد فضای خُنک و سایهدار ایدهآل است |
