کاج کاشفی

کاج کاشفی(Pinus roxburghii) یکی از گونه‌های شاخص کاج‌های هیمالیایی است که به‌دلیل قامت کشیده، فرم باز و سوزن‌های بلند و افتانِ سبز براق، جلوه‌ای ویژه در منظر ایجاد می‌کند. این گونه به‌طور طبیعی در ارتفاعات ۵۰۰ تا ۲۳۰۰ متر رشد می‌کند و به‌واسطه مقاومت بالا به گرما، شیب‌های تند و خاک‌های سنگلاخی، یکی از انتخاب‌های مناسب برای پروژه‌های محوطه‌سازی با شرایط سخت اقلیمی به‌شمار می‌رود. شاخساره باز و نامنظم آن، ترکیبی از لطافت و جسارت بصری را فراهم کرده و در طراحی مناظر طبیعی‌گرا، پارک‌های جنگلی و محوطه‌های وسیع کاربرد فراوان دارد.

سیستم ریشه‌ای عمیق، مقاومت به خشکی، و توانایی رشد در خاک‌های فقیر از ویژگی‌های مهم Pinus roxburghii است که آن را برای مناطق نیمه‌خشک و گرمسیری گزینه‌ای مطمئن می‌سازد. این کاج به نور کامل نیاز دارد و در فضاهای کم‌نور عملکرد ضعیف‌تری دارد. همچنین به دلیل تولید رزین معطر و شاخه‌های انعطاف‌پذیر، در برابر بادهای شدید نیز پایداری خوبی نشان می‌دهد. حضور آن در سایت، حس مناظر کوهستانی و طبیعی آسیای جنوبی را به فضا منتقل می‌کند و در ترکیب با صخره‌چینی، پوشش‌های بومی، و مسیرهای طبیعی‌سازی‌شده جلوه‌ای بسیار چشم‌نواز فراهم می‌سازد.

ردیف عنوان مشخصه توضیحات
1 نام علمی Pinus roxburghii
2 نام رایج کاج چیرو، Chir Pine
3 خانواده Pinaceae
4 خاستگاه هیمالیا (هند، نپال، پاکستان)
5 فرم رشد درختی، ستونی-هرمی در جوانی، باز و نامنظم در بلوغ
6 ارتفاع نهایی 30 تا 45 متر
7 گستره تاج 6 تا 10 متر
8 سرعت رشد متوسط تا نسبتاً سریع
9 طول عمر 150 تا 200 سال
10 رنگ و بافت برگ سوزنی‌های بلند، 20–30 سانتی‌متری، سبز روشن براق
11 شکل و اندازه مخروط قهوه‌ای، کشیده، 12–20 سانتی‌متر
12 نیاز نوری کاملاً آفتاب‌دوست
13 نیاز آبی کم تا متوسط – بسیار مقاوم به خشکی
14 نیاز خاکی خاک‌های سبک، شنی و حتی فقیر؛ زهکش خوب
15 مقاومت سرمایی تا حدود °C 10-؛ مناسب اقلیم‌های گرم‌تر
16 مقاومت گرمایی بسیار بالا
17 مقاومت خشکی بالا
18 مقاومت باد عالی
19 مقاومت آلودگی هوا بالا
20 مقاومت به شوری متوسط
21 مقاومت آفات و بیماری‌ها نسبتاً مقاوم؛ احتمال حمله شپشک‌ها و پوسیدگی ریشه در خاک سنگین
22 فصل جذابیت تمام سال
23 کاربرد در طراحی ایجاد بک‌گراند، کاشت ردیفی، فضای کوهستانی، تثبیت شیب‌ها
24 سبک‌های مناسب نچرال، روستیک، اکولوژیک
25 فاصله کاشت 4 تا 6 متر
26 نیاز هرس بسیار کم؛ فقط حذف شاخه‌های خشک
27 نیاز تغذیه کم؛ سالیانه یک‌بار کوددهی سبک کافی است
28 رشد ریشه عمیق؛ نیاز به فضای کافی
29 نکات کاشت از خاک سنگین و غرقابی پرهیز شود
30 نکات نگهداشت آبیاری سبک اما منظم در سال اول
31 سرعت استقرار متوسط
32 ایمنی و سازگاری شهری مناسب فضاهای کم‌تراکم و حاشیه معابر
33 تاثیر اکولوژیک مقاوم به فرسایش خاک؛ مناسب تثبیت شیب‌ها
34 ویژگی متمایزکننده سوزنی‌های بسیار بلند نسبت به سایر کاج‌ها
35 محدودیت‌ها نسبتاً کم‌تحمل به یخبندان شدید
36 کاربرد اقلیمی پیشنهادی در ایران مناسب برای: کرمان، سیستان‌وبلوچستان، فارس، هرمزگان، بوشهر، خوزستان، یزد، اصفهان (مناطق گرم‌تر)، تهران جنوبی
کاج کاشفی