سکویا ساحلی
سکویا ساحلی (Sequoia sempervirens) یکی از شگفتانگیزترین درختان همیشهسبز جهان و رکورددار بلندترین قامت بین تمامی گونههای گیاهی است. این درخت بومی سواحل مهخیز کالیفرنیا و جنوب اورگن است و بهطور طبیعی در مناطقی رشد میکند که رطوبت بالای هوا، مه صبحگاهی، خاک عمیق و بارندگی مناسب وجود داشته باشد. در زیستگاه اصلی، این گونه به ارتفاعی بیش از ۱۰۰ متر نیز میرسد و عمر آن گاهی از ۲۵۰۰ سال فراتر میرود. پوست ضخیم، رنگ قهوهای مایل به سرخ و مقاومت بالا در برابر آتشسوزی و پوسیدگی، از ویژگیهای برجسته این گونه ارزشمند است.
این درخت در فضاهای سبز بزرگ، پارکهای جنگلی، باغهای گیاهشناسی و پروژههایی که به دنبال ایجاد منظر باشکوه و بلندقامت هستند، یک گزینه ممتاز به حساب میآید. در ایران، رشد موفق آن بیشتر در مناطق با رطوبت نسبی بالا مانند شمال کشور و ارتفاعات معتدل امکانپذیر است. با این حال، گرمای خشک تابستان، بادهای گرم و کمبود رطوبت میتواند رشد آن را محدود کند. سکویا ساحلی در کنار نقش قوی اکولوژیک در جذب CO₂، بهعنوان یک گونه شاخص، تصویری از شکوه طبیعت را در منظر شهری و جنگلی بازآفرینی میکند.
| ردیف | عنوان | توضیحات |
|---|---|---|
| 1 | نام علمی | Sequoia sempervirens |
| 2 | نام رایج | سکویا ساحلی، ردوود ساحلی (Coast Redwood) |
| 3 | خانواده | Cupressaceae |
| 4 | خاستگاه | سواحل مهخیز کالیفرنیا و جنوب اورِگن |
| 5 | نوع گیاه | درخت همیشهسبز بسیار بلند |
| 6 | فرم رشد | ستونی، باریک، تاج مخروطی کشیده |
| 7 | ارتفاع نهایی | 60–90 متر (در طبیعت بیش از 110 متر) |
| 8 | گستره تاج | 6–10 متر |
| 9 | سرعت رشد | زیاد |
| 10 | عمر مفید | 1000–2000 سال؛ گاهی تا 2500+ سال |
| 11 | نیاز نوری | آفتاب کامل تا نیمسایه |
| 12 | نیاز آبی | زیاد – محیطهای مرطوب را ترجیح میدهد |
| 13 | مقاومت خشکی | کم؛ خشکی هوا را تحمل نمیکند |
| 14 | مقاومت به سرما | تا حدود 10- تا 15- درجه |
| 15 | مقاومت به گرما | متوسط؛ گرمای خشک برای آن مضر است |
| 16 | اقلیم مناسب در ایران | نواحی شمال (گیلان، مازندران، گلستان) و ارتفاعات مرطوب تهران |
| 17 | نوع خاک | لومی عمیق، مرطوب، زهکشدار و غنی |
| 18 | pH مناسب | 5.5–7 |
| 19 | نیاز غذایی | متوسط؛ کود آلی و ملایم |
| 20 | سیستم ریشه | گسترده و سطحی-میانی؛ نیازمند خاک غیر فشرده |
| 21 | فاصله کاشت | حداقل 7–10 متر |
| 22 | نیاز هرس | بسیار کم؛ حذف شاخههای خشک |
| 23 | مهمترین ویژگی | بلندترین گونهی چوبی جهان |
| 24 | کاربرد در طراحی | پارکهای جنگلی، محورهای دید شاخص، باغهای بزرگ |
| 25 | مناسب فضاهای کوچک | خیر |
| 26 | نقش اکولوژیک | جذب بسیار زیاد CO₂، ایجاد محیط مرطوب |
| 27 | حساسیتها | خشکی، باد گرم، آلودگی شدید هوا |
| 28 | آفات و بیماریها | پوسیدگی ریشه، قارچهای رطوبتی در خاک غرقابی |
| 29 | روش تکثیر | بذر، قلمه ریشه، کشت بافت |
| 30 | زمان جوانهزنی | 2–6 هفته |
| 31 | سرعت استقرار | متوسط تا زیاد |
| 32 | نیاز به بادشکن | دارد، مخصوصاً در سالهای اول |
| 33 | مقاومت به آتش | بالا؛ پوست ضخیم و مقاوم |
| 34 | رنگ برگ | سبز تیره، سوزنی نرم |
| 35 | رنگ پوست | قهوهای-سرخ با بافت الیافی برجسته |
| 36 | وزن مخصوص چوب | حدود 0.35–0.40 (سبک و مقاوم) |
| 37 | توصیه کاربرد اقلیمی ایران | مناسب جنگلهای شمال و نواحی با رطوبت بالا؛ برای تهران فقط ارتفاعات خنک و پررطوبت پیشنهاد میشود |



