سکویا ساحلی

سکویا ساحلی (Sequoia sempervirens) یکی از شگفت‌انگیزترین درختان همیشه‌سبز جهان و رکورددار بلندترین قامت بین تمامی گونه‌های گیاهی است. این درخت بومی سواحل مه‌خیز کالیفرنیا و جنوب اورگن است و به‌طور طبیعی در مناطقی رشد می‌کند که رطوبت بالای هوا، مه صبحگاهی، خاک عمیق و بارندگی مناسب وجود داشته باشد. در زیستگاه اصلی، این گونه به ارتفاعی بیش از ۱۰۰ متر نیز می‌رسد و عمر آن گاهی از ۲۵۰۰ سال فراتر می‌رود. پوست ضخیم، رنگ قهوه‌ای مایل به سرخ و مقاومت بالا در برابر آتش‌سوزی و پوسیدگی، از ویژگی‌های برجسته این گونه ارزشمند است.

این درخت در فضاهای سبز بزرگ، پارک‌های جنگلی، باغ‌های گیاه‌شناسی و پروژه‌هایی که به دنبال ایجاد منظر باشکوه و بلند‌قامت هستند، یک گزینه ممتاز به حساب می‌آید. در ایران، رشد موفق آن بیشتر در مناطق با رطوبت نسبی بالا مانند شمال کشور و ارتفاعات معتدل امکان‌پذیر است. با این حال، گرمای خشک تابستان، بادهای گرم و کمبود رطوبت می‌تواند رشد آن را محدود کند. سکویا ساحلی در کنار نقش قوی اکولوژیک در جذب CO₂، به‌عنوان یک گونه شاخص، تصویری از شکوه طبیعت را در منظر شهری و جنگلی بازآفرینی می‌کند.

ردیف عنوان توضیحات
1 نام علمی Sequoia sempervirens
2 نام رایج سکویا ساحلی، رد‌وود ساحلی (Coast Redwood)
3 خانواده Cupressaceae
4 خاستگاه سواحل مه‌خیز کالیفرنیا و جنوب اورِگن
5 نوع گیاه درخت همیشه‌سبز بسیار بلند
6 فرم رشد ستونی، باریک، تاج مخروطی کشیده
7 ارتفاع نهایی 60–90 متر (در طبیعت بیش از 110 متر)
8 گستره تاج 6–10 متر
9 سرعت رشد زیاد
10 عمر مفید 1000–2000 سال؛ گاهی تا 2500+ سال
11 نیاز نوری آفتاب کامل تا نیم‌سایه
12 نیاز آبی زیاد – محیط‌های مرطوب را ترجیح می‌دهد
13 مقاومت خشکی کم؛ خشکی هوا را تحمل نمی‌کند
14 مقاومت به سرما تا حدود 10- تا 15- درجه
15 مقاومت به گرما متوسط؛ گرمای خشک برای آن مضر است
16 اقلیم مناسب در ایران نواحی شمال (گیلان، مازندران، گلستان) و ارتفاعات مرطوب تهران
17 نوع خاک لومی عمیق، مرطوب، زهکش‌دار و غنی
18 pH مناسب 5.5–7
19 نیاز غذایی متوسط؛ کود آلی و ملایم
20 سیستم ریشه گسترده و سطحی-میانی؛ نیازمند خاک غیر فشرده
21 فاصله کاشت حداقل 7–10 متر
22 نیاز هرس بسیار کم؛ حذف شاخه‌های خشک
23 مهم‌ترین ویژگی بلندترین گونه‌ی چوبی جهان
24 کاربرد در طراحی پارک‌های جنگلی، محورهای دید شاخص، باغ‌های بزرگ
25 مناسب فضاهای کوچک خیر
26 نقش اکولوژیک جذب بسیار زیاد CO₂، ایجاد محیط مرطوب
27 حساسیت‌ها خشکی، باد گرم، آلودگی شدید هوا
28 آفات و بیماری‌ها پوسیدگی ریشه، قارچ‌های رطوبتی در خاک غرقابی
29 روش تکثیر بذر، قلمه ریشه، کشت بافت
30 زمان جوانه‌زنی 2–6 هفته
31 سرعت استقرار متوسط تا زیاد
32 نیاز به بادشکن دارد، مخصوصاً در سال‌های اول
33 مقاومت به آتش بالا؛ پوست ضخیم و مقاوم
34 رنگ برگ سبز تیره، سوزنی نرم
35 رنگ پوست قهوه‌ای-سرخ با بافت الیافی برجسته
36 وزن مخصوص چوب حدود 0.35–0.40 (سبک و مقاوم)
37 توصیه کاربرد اقلیمی ایران مناسب جنگل‌های شمال و نواحی با رطوبت بالا؛ برای تهران فقط ارتفاعات خنک و پررطوبت پیشنهاد می‌شود
سکویای ساحلی